तपाईँले जान्नु पर्ने स्वास्थ्यबारेको चेतावनी दिने सङ्केतहरू

प्रौढ व्यक्तिहरू आफ्नो शरीरको अवस्थाहरूबारे जानकार हुनु पर्छ र आफूले कुनै असामान्य सङ्केत थाहा पाएमा वा असजिलो अनुभव भएमा चाँडै स्वास्थ्य सम्बन्धी सल्लाहहरू लिनु पर्छ । चिकित्सकले एउटा स्वास्थ्य लेखाजोखा गर्नेछ र एउटा रोगको सही पहिचान गर्नको लागि जाँच गर्नेछ । अर्को तालिका बद्ध अनुगमनसम्मको लागि त्यसलाई नछाड्नुहोस् वा ढिलो नगर्नुहोस् । केही चेतावनी मूलक सङ्केतहरू निम्न बमोजिम छन्:

१.	छातीमा पीडा वा कडापन (दबाब जस्तो अनुभव गर्न सक्छ ) घाँटी र/अथवा काँधमा लाटो भए जस्तो विशेष गरेर थकाइ लाग्दा वा भावनात्मक रूपले विचलित भएको बखत । यस सँगै पसिना आउने, वाकवाकी लाग्ने, श्वास छोटो हुने वा रिँगटा लाग्ने हुन सक्छ । यिनीहरू आसन्न हृदयाघातको सङ्केतहरू हुन सक्छ अनि यसको लागि दुर्घटना तथा आकस्मिक विभागबाट तत्काल स्वास्थ्य उपचार लिन आवश्यक हुन्छ ।
२.	अचानक लाटोपन, कमजोरी वा लाटोपन सुरु हुने (क्षणिक भए पनि) विशेष गरेर यदि यसले शरीरको एउटा पाटोलाई असर पार्छ भने त्यो पक्षाघातको सङ्केत हुन सक्छ । दुर्घटना तथा आकस्मिक विभागबाट तत्काल स्वास्थ्य उपचार लिनु पर्छ ।
३.	निरन्तरको खोकी बढ्दो खोकी वा खकारमा रगत
४.	नदुख्ने खालको भए पनि शरीरमा मासुको डल्ला (हरू)
५.	पेटको बानी व्यहोरामा परिवर्तन (जस्तै दुई हप्ता भन्दा बढी झाडा पखाला लाग्नु वा कब्जियत हुनु) पेटमा पीडा, आउँ वा दिसामा रगत
६.	>उमेर पुगेर महिनावारी समाप्त भएपछि रगत जानु
७.	मुसा, कोठीमा देखिने खालको परिवर्तन वा निको नहुने घाउ वा अल्सर
८.	व्याख्या नभएको तौल घट्नु
९.	निरन्तरको उदासी (दुई हप्ता भन्दा बढी) प्रिय वस्तु वा कार्यहरूमा कुनै रुची नहुनु वा निन्द्रा नलाग्नु
१०.	खाने कुरा निल्नमा कठिनाइ

यदि माथिको मध्ये कुनै पनि चेतावनी मूलक सङ्केतहरू देखा परेमा स्वास्थ्य उपचार गराइ हाल्नुहोस् ।

डिमेन्सिया (मनोभ्रंश)लाई चाँडै पत्ता लगाउनुहोस्

डिमेन्सीया मस्तिष्कको कोशहरूलाई असर पार्ने बोध गर्ने क्रिया कम गराउने अपकर्षक रोग हो । यो उमेर पुग्नुको सामान्य भाग होइन । बिरामीहरूले स्मरण हराउने देखि आफ्नो हेरचाह आफै गर्ने क्षमता पूर्ण रूपले गुमाउने सम्मको सङ्केतहरू प्रगतिशील रूपमा विकास गर्छ । डिमेन्सीयालाई चाँडै पत्ता लगाउनाले बिरामीको सही पहिचान र उपचार सम्भव बनाउँछ र तिनीहरूको आफ्नो हेरचाह आफै गर्ने क्षमतालाई कायम राख्नमा मद्दत पुर्याउँछ । परिवारका सदस्यहरूले परिवारको प्रौढ सदस्यहरूले तिनीहरूको दैनिक जीवनमा अनुभव गरेको कुनै पनि प्रगतिशील कठिनाइहरू (अर्थात् दैनिक काममा अरूको मद्दत आवश्यक हुने) का साथै तिनीहरूको व्यवहार वा मिजासमा देखिएको कुनै परिवर्तनबारे सावधान हुनु पर्छ । उदाहरणको लागि:

१.	मेमोरी क्षति जुन दैनिक जीवनमा बाधा पुर्‍याउँछ
२.	योजना बनाउने वा समस्या समाधान गर्न चुनौतिहरू
३.	परिचित कार्यहरू पूरा गर्न कठिनाई
४.	समय वा स्थानको साथ भ्रम
५.	स्थानिक सम्बन्ध बुझ्न र दृश्य छवि गर्न समस्या
६.	बोल्दा वा लेख्दा शब्दहरूको साथ नयाँ समस्याहरू
७.	चीजहरूको गलत स्थानान्तरण र चरणहरू फिर्ता लिने क्षमता गुमाउँदै
८.	बिग्रेको निर्णय
९.	काम वा सामाजिक गतिविधिहरूबाट बाहिरिनु
१०.	मुड र व्यक्तित्व मा परिवर्तन

माथिको कुनै पनि सङ्केत डाइमेन्सीयाको प्रारम्भिक लक्षणहरू हुन सक्छ । कृपया स्वास्थ्य सम्बन्धी पेसा कर्मीहरूबाट सल्लाह लिनुहोस् ।